W maju 2018 r. Komisja Europejska opublikowała wstępny wykaz sektorów narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji na lata 2021-2030, stanowiący wynik oceny pierwszego poziomu. Wykaz obejmuje 44 sektory, które uznano za narażone na ryzyko ucieczki emisji na podstawie art. 10b ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE. Dokument jest podstawą dla innych aktów wdrażających reformę unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji po 2020 r., która służy do określenia przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji, jakie otrzymają poszczególne sektory w celu ochrony przed ryzykiem ucieczki emisji.
Zamieszczenie sektora na liście związane jest z przyznaniem każdej instalacji 100% bezpłatnych uprawnień do emisji, wyznaczonych na podstawie wskaźników emisyjności. Instalacje niezamieszczone w wykazie otrzymają przydział w wysokości 30% przydziału do 2026 r. Przydziały bezpłatnych uprawnień do emisji po 2026 r. będą stopniowo wycofywane.
Pierwszy poziom oceny sektorów
Ocena sektorów pod kątem zamieszczenia w wykazie przeprowadzana jest etapami. Pierwszy poziom oceny stanowiła ocena ilościowa – sektor uznano za narażony na znaczące ryzyko ucieczki emisji, jeżeli wskaźnik ucieczki emisji przekraczał 0,2. Wstępny wykaz na lata 2021-2030 obejmuje 44 sektory wymienione w tabeli 2 w załączniku do zawiadomienia, a więc jest znacznie okrojony w stosunku do obejmującego 175 sektorów i podsektorów w aktualnie obowiązującym wykazie na lata 2015-2019.
Drugi poziom oceny sektorów
W przypadku gdy sektory nie spełniają kryterium oceny pierwszego poziomu można wnioskować o ocenę drugiego poziomu. W zawiadomieniu opublikowano wykaz sektorów i podsektorów, które kwalifikują się do złożenia wniosku o dalszą ocenę. Sektory, które spełniają kryterium A lub B zamieszczone w tabeli 3 i 4 w załączniku do zawiadomienia mają termin do 8 sierpnia 2018 r. na złożenie wniosku o ocenę drugiego stopnia. Natomiast do 30 czerwca 2018 r. państwa członkowskie mogą wnioskować o ocenę drugiego stopnia dla sektorów oraz podsektorów wymienionych w tabeli 5 w załączniku do zawiadomienia spełniających kryterium D i włączenie ich do wykazu sektorów narażonych na ucieczkę emisji.
Łącznie w zawiadomieniu wskazano 28 sektorów, które kwalifikują się do wnioskowania o dalszą ocenę, tym samym mają szansę znaleźć się jeszcze w wykazie sektorów narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska