Adaptacja do zmian klimatu to nowy wątek w polityce rozwojowej państw i miast, który ze względu na skalę problemu nie może być pomijany. Miejski plan adaptacji do zmian klimatu ma wspomóc przystosowanie miast do obserwowanych i prognozowanych zmian klimatu. Wdrożenie miejskich planów adaptacji będzie miało wpływ na poprawę bezpieczeństwa mieszkańców miast zwiększając ochronę przed szkodliwymi skutkami zmian klimatu. Dodatkowo miejski plan adaptacji do zmian klimatu ma uwzględniać długofalowe planowanie oraz zróżnicowane potrzeby interesariuszy i społeczności lokalnych.
Zmiany klimatu są faktem i stają się coraz bardziej odczuwalne. Długotrwałe susze, fale upałów i mrozów, deszcze nawalne, huraganowy wiatr – to zjawiska, z którymi spotykamy się w naszym kraju z roku na rok coraz częściej. Ich konsekwencje środowiskowe, społeczne i gospodarcze wpływają na jakość życia Polaków, a szczególnie mieszkańców miast.
Wdrożenie miejskich planów adaptacji do zmian klimatu realnie zmieni codzienność mieszkańców miast. Zmodernizowane systemy ochrony przeciwpowodziowej, efektywne schematy gospodarowania zasobami wodnymi czy rozwój systemów informowania i ostrzegania przed zagrożeniami sprawi, że mieszkańcy poczują się bezpieczniej. Estetyczne zmiany w infrastrukturze miejskiej i na terenach zielonych, obniżenie ryzyka termicznego, poprawa warunków mieszkaniowych oraz inwestycyjnych za sprawą planów zagospodarowania przestrzeni miejskiej – to wszystko wpłynie na komfort życia w mieście, a także ograniczenie ryzyka, które płynie ze skutków zmian klimatu.
Ministerstwo Środowiska w celu usystematyzowania procesu opracowywania miejskich planów adaptacji opracowało „Podręcznik adaptacji dla miast – Wytyczne do przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu”. Wskazuje on, jakie elementy powinny być zawarte w miejskim planie adaptacji do zmian klimatu oraz jak prawidłowo przeprowadzić etapy jego opracowania.
Dofinansowanie miejskich planów adaptacji do zmian klimatu
Jedną z głównych zasad adaptacji jest zasada „win-win”, którą należy rozumieć jako podstawę wyboru takich działań adaptacyjnych, które realizując jeden konkretny cel, przyczyniają się jednocześnie do osiągnięcia innych, ważnych celów społecznych, środowiskowych i gospodarczych. Dobrymi przykładami takich działań są:
- budowa błękitno-zielonej infrastruktury;
- termomodernizacja budynków.
Oba działania ukierunkowane są na minimalizowanie skutków zagrożenia. W pierwszym przypadku zagrożenia intensywnymi opadami, burzami oraz powodziami miejskimi, w drugim zagrożenia upałami dla mieszkańców miast. Jednak wdrożenie tych działań ma wiele innych, pozytywnych następstw, niż tylko ograniczenie skutków zagrożenia związanego ze zmianą klimatu.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej prowadzi wsparcie finansowe na realizację działań z zakresu adaptacji do zmian klimatu. W związku z tym, w ramach programu „Adaptacja do zmian klimatu oraz ograniczanie skutków zagrożeń środowiska”, istnieje możliwość otrzymania dotacji lub pożyczki m.in. na:
- opracowanie miejskich planów adaptacji do zmian klimatu;
- działania inwestycyjne w zakresie adaptacji do zmian klimatu;
- zapobiegania powodzi oraz przeciwdziałania skutkom suszy.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska