Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw została ogłoszona w Dzienniku Ustaw w dniu 21 sierpnia 2018 r. (Dz. U. poz. 1592). Ustawa ta wprowadza szereg nowych wymagań w zakresie gospodarki odpadami, w tym dotyczących magazynowania odpadów, ochrony przeciwpożarowej (ppoż.), uzyskiwania decyzji oraz zabezpieczenia roszczeń.
Jakie zmiany w kwestii odpadów?
O ile nowe wymagania dotyczące zbierania i przetwarzania odpadów nie budzą większych wątpliwości, to w przypadku wytwarzania odpadów wątpliwości te są znacznie większe.
Nowe wymagania odnośnie:
- skrócenia okresu magazynowania odpadów z dotychczasowych 3 lat do 1 roku, rozumianego jako czasowe przechowywanie odpadów, obejmujące wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę, tymczasowe magazynowanie odpadów przez prowadzącego zbieranie odpadów, a także magazynowanie odpadów przez prowadzącego przetwarzanie odpadów, dotyczy posiadaczy odpadów, którzy prowadzą zbieranie czy przetwarzanie odpadów, jak i tych, którzy magazynują wytworzone przez siebie odpady, ale nadal do 3 lat można będzie magazynować odpady niezanieczyszczonej gleby lub ziemi przeznaczonej do wykorzystania do celów budowlanych w związku z budową obiektów liniowych;
- konieczności zainstalowania monitoringu wizyjnego do kontroli miejsca magazynowania czy składowania odpadów od 22 lutego 2019 r., dotyczy wszystkich posiadaczy odpadów, którzy prowadzą zbieranie lub przetwarzanie odpadów wymagające uzyskania zezwolenia, z tym że ci, co uzyskali decyzję przed 5 września 2018 r., muszą zainstalować monitoring do 5 marca 2019 r.
Zmieniony art. 184 ustawy – Prawo ochrony środowiska (ustawy POŚ) wskazuje, że do wniosku o uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów czy pozwolenia zintegrowanego należy dołączyć:
- operat przeciwpożarowy, wykonany przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż. i uzgodniony z komendantem Państwowej Straży Pożarnej (PSP);
- postanowienie komendanta PSP w sprawie uzgodnienia warunków przeciwpożarowych, zawartych w operacie ppoż.;
- odpowiednie zaświadczenia o niekaralności.
Następnie w pozwoleniu odpadowym lub pozwoleniu zintegrowanym organ powinien określić warunki przeciwpożarowe wynikające z operatu ppoż. (art. 188 ust. 2 pkt 8 ustawy POŚ).
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów czy pozwolenie zintegrowane może zostać wydane po przeprowadzonej kontroli przez komendanta Państwowej Straż Pożarnej instalacji, obiektu budowlanego lub jego części, w tym miejsc magazynowania odpadów, odnośnie spełniania wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony ppoż., o których mowa w operacie przeciwpożarowym i w postanowieniu w sprawie uzgodnienia warunków ppoż. W przypadku negatywnej opinii następuje odmowa wydania pozwolenia.
Czy w sprawie odpadów wszystko jest jasne?
I tu zaczynają się wątpliwości, ponieważ z zapisów nowego art. 183c ustawy POŚ wynika, że przepisów dotyczących przeprowadzania kontroli przez komendanta PSP oraz wykonania operatu ppoż. nie stosuje się w przypadku pozwoleń odpadowych, uwzględniających przetwarzanie odpadów, które dotyczą wyłącznie odpadów niepalnych.
Rodzi się zatem pytanie, co w przypadku, gdy pozwolenie na wytwarzanie odpadów nie będzie uwzględniać przetwarzania odpadów, lecz jedynie będzie związane z wytwarzaniem odpadów i to wyłącznie niepalnych? Tu nie ma zwolnienia z powyższych wymogów w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
Poza tym w ustawie nie zostało zdefiniowane pojęcie „odpady niepalne”. Poprzez przeciwieństwo można mówić o odpadach niepalnych i palnych, a odpady palne to wg niektórych interpretacji odpady posiadające wartość opałową (odpady o właściwościach palnych), np. odpady tworzyw sztucznych, papieru lub drewna. Z kolei wg katalogu odpadów, odpady palne to:
- ciekłe odpady palne zawierające substancje niebezpieczne – kod 19 02 08*;
- stałe odpady palne zawierające substancje niebezpieczne – kod 19 02 09*;
- odpady palne inne niż wymienione w 19 02 08 lub 19 02 09 – kod 19 02 10;
- odpady palne (paliwo alternatywne) – kod 19 12 10.
Nie jest zatem jasne, czy w nowych regulacjach chodzi o odpady niepalne, rozumiane jako odpady inne niż ww. palne, czy może o odpady, które nie wykazują właściwości palnych. Ponadto z przepisów przejściowych nie wynika konieczność zmiany obowiązujących pozwoleń na wytwarzanie odpadów lub pozwoleń zintegrowanych w celu dostosowania ich warunków do nowych przepisów, jeżeli nie obejmują zbierania czy przetwarzania odpadów, a toczące się postępowania w sprawie wydania takich pozwoleń nie muszą być rozpatrywane z uwzględnieniem nowych przepisów, tak jak to jednoznacznie określają przepisy przejściowe dla decyzji dotyczących zbierania lub przetwarzania odpadów.
Uzasadnione są więc wątpliwości, czy nowe przepisy w zakresie ochrony ppoż. będą dotyczyły wszystkich wytwórców odpadów, czy tylko tych wytwórców, którzy będą jednocześnie prowadzili zbieranie lub przetwarzanie odpadów. Dopóki nie pojawią się interpretacje ze strony Ministerstwa Środowiska precyzujące zmienione zapisy ustawy POŚ, organy wydające pozwolenia mogą je różnie interpretować.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska