Komisja Europejska (KE) opublikowała wytyczne techniczne w sprawie klasyfikacji odpadów. Ich celem jest wyjaśnienie mankamentów technicznych związanych z wybranymi zagadnieniami dyrektywy ramowej 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz decyzji Komisji 2000/532/WE w sprawie wykazu odpadów. Zawiadomienie KE zawiera wyjaśnienia oraz wskazówki przeznaczone dla samorządów terytorialnych i podmiotów związanych z gospodarką odpadową państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), m.in. w zakresie udzielania pozwoleń na wytwarzanie odpadów oraz zezwoleń na zbieranie i przetwarzanie odpadów, dotyczące prawidłowej interpretacji oraz właściwego stosowania przepisów UE w zakresie klasyfikacji odpadów. W szczególności chodzi o identyfikację właściwości niebezpiecznych odpadów, oceny, czy dany odpad ma właściwości odpadu niebezpiecznego i sklasyfikowania odpadów jako odpady niebezpieczne albo inne niż niebezpieczne. Prawidłowa klasyfikacja odpadów w wielu przypadkach stwarza poważne problemy, a dalszy sposób postępowania z odpadami (zbieranie, recykling, odzysk, unieszkodliwianie) właśnie od niej zależy. Wytyczne te nie są wiążące i mogą być aktualizowane, w przypadku zmian przepisów Unii Europejskiej dotyczących odpadów oraz przyszłych zmian technologicznych. Zapisy wytycznych technicznych w sprawie klasyfikacji odpadów mogą być odmienne od stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej dotyczącym podejścia do oddziaływania przepisów z zakresu chemikaliów, produktów i odpadów – przepisy dotyczące klasyfikacji odpadów pociągają za sobą konsekwencje dla przyszłego kształtu gospodarki odpadami w zakresie wykonalności oraz rentowności zbiórki odpadów, metod recyklingu lub wyboru między recyklingiem i unieszkodliwianiem. To z kolei wpływa na wykorzystanie surowców wtórnych.
Zawiadomienie podzielone jest na trzy rozdziały i posiada pięć załączników. Rozdziały zawierają:
- ogólne informacje o klasyfikacji odpadów wraz z instrukcją, jak odczytywać wytyczne;
- krótki opis wybranych przepisów UE dotyczących odpadów, a także wyjaśnienie ich znaczenia pod kątem definicji oraz klasyfikacji odpadów niebezpiecznych;
- ogólne etapy klasyfikacji odpadów ze wskazaniem podstawowych pojęć.
Szczegółowe informacje o klasyfikacji odpadów zawarto w załącznikach
Szczegółowy opis zagadnień zawierają załączniki dotyczące:
- informacji o europejskim wykazie odpadów i wyborze odpowiednich pozycji w wykazie;
- źródeł informacji o substancji niebezpiecznych oraz ich klasyfikacji;
- opisu zasad związanych z oceną właściwości niebezpiecznych HP 1 – HP 15;
- przeglądu podstawowych pojęć i odniesienia do dostępnych norm oraz metod pobierania próbek odpadów i przeprowadzania analiz chemicznych odpadów;
- spisu materiałów źródłowych.
Wytyczne te są skierowane zarówno do organów rządowych oraz samorządowych, jak i do podmiotów związanych z gospodarką odpadową. Mogą być one pomocne przy opracowywaniu wniosków i wydawaniu decyzji (m.in. takich jak decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwolenie na wytwarzanie odpadów, zezwolenie na zbieranie odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów), przy klasyfikacji zakładów do zakładów o zwiększonym albo dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, opracowywaniu raportów początkowych dla instalacji IPPC, czy innych dokumentacji. Od prawidłowej klasyfikacji odpadów przez ich wytwórcę zależy możliwość właściwego dalszego gospodarowania tymi odpadami (recykling, inny odzysk, unieszkodliwianie w tym składowanie) lub transgranicznego przemieszczania odpadów.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska