W obecnych czasach nie wyobrażamy sobie życia bez urządzeń mobilnych – smartfonów, tabletów, notebooków lub mobilnego internetu. Również i my sami chcemy być mobilni, pragniemy szybko oraz sprawnie się przemieszczać, nie napotykając na przeszkody i utrudnienia. Nie dziwi zatem, że zagadnienie zrównoważonej mobilności miejskiej stało się jednym z najważniejszych kierunków rozwoju miast. Istotą działań podejmowanych w zakresie zrównoważonej mobilności miejskiej jest zmiana zachowań komunikacyjnych mieszkańców, polegająca na zmniejszeniu popytu na podróże realizowane transportem indywidualnym (samochodami osobowymi) na rzecz zwiększenia udziału podróży środkami transportu publicznego i środkami transportu niezmotoryzowanego (rowerami, pieszo). Należy podkreślić, że nie chodzi o całkowite wyeliminowanie podróży samochodem osobowym, ale o jego racjonalne używanie i, kiedy jest to możliwe, korzystanie z alternatywnych środków transportu.
Plany zrównoważonej mobilności miejskiej
Aby sprawnie zaplanować proces rozwoju miasta w obszarze transportu, a następnie go realizować i nim zarządzać, tworzony jest plan zrównoważonej mobilności miejskiej, z ang. sustainable urban mobility plan (SUMP). Plan ten jest dokumentem strategicznym, sporządzanym w celu ułatwienia i zwiększenia możliwości przemieszczania się ludzi w ich miejskim otoczeniu, w rezultacie prowadząc do poprawy jakości życia mieszkańców. Plan zrównoważonej mobilności miejskiej diagnozuje aktualne potrzeby związane z motywacjami podróży oraz wyborem środku transportu, wyznacza priorytety i cele realizacji SUMP oraz zawiera harmonogram realizacji zaplanowanych w nim działań.
Nowe podejście w planowaniu zrównoważonej mobilności miejskiej
Istotnym elementem planów zrównoważonej mobilności miejskiej jest zaangażowanie społeczeństwa w prowadzone działania na wszystkich etapach opracowania SUMP. Bardzo często partycypacyjne podejście osiągane jest poprzez prowadzenie badań ankietowych i konsultacji społecznych, dotyczących problematyki zrównoważonej mobilności miejskiej. Kanałami przepływu informacji są oficjalne strony internetowe miast, media społecznościowe i lokalna prasa. Nowe podejście w planowaniu zrównoważonej mobilności miejskiej przejawia się przede wszystkim na zmianie położenia środka ciężkości – głównie na mniejszej koncentracji na ruchu oraz infrastrukturze drogowej, a większej na ludziach, ich potrzebach związanych z jakością życia i dostępnością do różnych obszarów funkcjonalnych miasta. Ponadto polega na zintegrowaniu różnych środków transportu i nadaniu większej wagi planowaniu holistycznemu, w którego proces zaangażowani są przedstawiciele różnych grup interesariuszy oraz mieszkańcy, a nie wyłącznie eksperci z dziedziny inżynierii drogowej i modelowania ruchu.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska