Uprawnienia do emisji dwutlenku węgla drożeją jak szalone, a ich wysoka cena spędza sen z oczu prowadzącym instalacje, w tym ciepłownie, które opierają produkcję na węglu. Dlatego warto przyjrzeć się nieco bliżej kilku wprowadzonym oraz projektowanym zmianom przepisów, mających wpływ na wielkość przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, m.in. dla ciepłownictwa.
Nowy podział na podinstalacje
Do celów raportowania oraz monitorowania danych, prowadzący instalację dokonuje podziału każdej instalacji kwalifikującej się do przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, na podinstalacje, na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE. Projekt rozporządzenia w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji w całej Unii, na mocy art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (FAR), wprowadza nowy rodzaj podinstalacji w postaci sieci ciepłowniczej.
Sieć ciepłownicza oznacza dystrybucję mierzalnego ciepła w celu ogrzewania lub chłodzenia przestrzeni albo w celu wytwarzania energii elektrycznej, lub wytwarzania ciepłej wody do użytku domowego za pośrednictwem sieci, do budynków czy obiektów nieobjętych unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), z wyjątkiem mierzalnego ciepła stosowanego do wytwarzania produktów i powiązanych działań. W związku z powyższym bardzo istotne jest określenie, do jakich odbiorców oraz na jaki cel mierzalne ciepło jest dystrybuowane.
30% przydziału bezpłatnych uprawnień przez cały okres rozliczeniowy
Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z projektem rozporządzenia FAR, współczynnik ucieczki emisji, który ma zastosowanie do podinstalacji, co do których uważa się, że ryzyko ucieczki emisji w ich przypadku nie występuje i w obecnym okresie znacząco wpływa na obniżenie bezpłatnych przydziałów, nie będzie miał zastosowania dla sieci ciepłowniczych. Dlatego przez cały okres 2021-2030 podinstalacje ciepłownicze będą otrzymywać 30% ilości uprawnień do emisji wyliczonych na podstawie poziomu działalności oraz wskaźnika zależnego od rodzaju podinstalacji.
Mechanizm corocznej korekty wstępnej liczby uprawnień do emisji
W IV okresie rozliczeniowym EU ETS mechanizm corocznej korekty wstępnej ilości uprawnień do emisji zostaje utrzymany, jednakże zmienia się podstawa i progi korekty ilości uprawnień – nie będzie to już zmiana zdolności produkcyjnej (wymagająca zmiany fizycznej w instalacji), a wyłącznie zmiana rzeczywistego poziomu produkcji, wyliczana jako średnia krocząca (arytmetyczna) z 2 lat, o więcej niż 15%. Jest to zmiana bardzo istotna, gdyż wprowadza korektę przydziałów już przy spadku produkcji o ponad 15%, podczas gdy obecnie obowiązuje próg 50%. Wprowadzona zmiana mechanizmu prawdopodobnie będzie skutkowała częstymi korektami ilości uprawnień do emisji dla ciepłownictwa. Z uwagi na to, że rzeczywisty poziom produkcji w tym przypadku uzależniony jest od warunków pogodowych, przekroczenie wartości progowej nie będzie trudne do osiągnięcia.
Autor: Fundacja Razem dla Środowiska